Activerende werkvormen voor Bèta docenten

Een tijdje terug kwam in een aankondiging van dit boekje – Activerende werkvormen voor bèta docenten van Martin Bruggink –  tegen. Dat kan op facebook geweest zijn, durf ik niet met zekerheid te zeggen. Als wiskunde docent ben ik altijd op zoek naar pakkende werkvormen dus heb ik dit boekje gelijk aangeschaft. Bij binnenkomst op de nog te lezen stapel gelegd, die groter is dan ik kan bij-lezen momenteel.

Tot ik in een projectbespreking ineens een college dit boek op tafel zag leggen. Hij was er erg enthousiast over. Toen bedacht ik me dat ik deze ook in de stapel had. Thuis gekomen toch maar eens doorgenomen. En dat gaat makkelijk en vlot. Het is niet een boek dat je op je gemakje van A tot Z gaat zitten lezen. Het is bladeren, aansprekende titels van werkvormen eens verder verkennen en zo scan je ze met het grootste gemak toch ook snel allemaal.

Bij iedere werkvorm staat beschreven:

• Duur
• Voorbereidingstijd
• Soort opgaven: verdiepend en/of eenvoudig

Er volgt dan een korte beschrijving 1 a 2 korte alinea’s die de werkvorm introduceren.

De werkvorm is vervolgens uitgewerkt in twee delen:

• Voorbereiding
• In de les

Voorbereiding

Het mooie en praktische van bijna alle werkvormen is dat je als input veelal je methode/leer/werkboek kunt gebruiken. Daar pluk je de opgaven uit, die je in een ander jasje giet. Daar kun je naar wens iets meer werk van maken door niet te knippen en plakken maar iets digitaals van te maken. Ook daar worden tips voor gegeven. In de voorbereiding wordt je ook getipt om na te denken over hoe je groepjes gaat vormen of hoe je een klas fysiek gaat indelen.

In de les

Hierin zijn het proces en de stappen beschreven hoe je de werkvorm toepast in de lessituatie. Tot letterlijke inleidende en begeleidende teksten aan toe. Niet dat je die letterlijk hoeft op te volgen, maar ze geven een heel concreet beeld hoe je de werkvorm kunt begeleiden en waar je sterk op moet letten.

 

Een werkvorm

In mijn les van morgen ga ik aan de slag in een 3 vmbo-tl klas met de vorm Vul aan.

De leerlingen krijgen opgaven met uitwerkingen, maar in de uitwerking zijn stapjes en getallen weggevallen. Aan de leerlingen om deze in te gaan vullen. Omdat ik bezig ben met het oplossen van een vergelijking met de bordjes methode hecht ik nogal grote waarde aan de aanpak en notatie en minder aan de uitkomsten. Met deze opdracht confronteer ik ze acht keer (want acht gekozen opgaven uit het boek) met de vorm van de gewenste uitwerking / manier van opschrijven. Om het overzichtelijk te maken heb ik de opgaven even digitaal in word geschreven en in de uitwerking legen vakjes gemaakt die ze moeten invullen:

 

Evaluatie

De proef op de som vandaag. Mijn anders zo drukke klas (3 vmbo-tl) die vaak wat onrustig is (omdat het  hun laatste lesuur van de dag is),  is knijtergoed bezig geweest met deze opdracht. In de vorige les is de theorie behandeld en hebben we wat opgaven samen gedaan. Als huiswerk moesten ze als verdere oefening nog 12 vergelijkingen oplossen. Dit zou dus echt een check kunnen zijn hoe ver ze gevorderd zijn in het oplossen van een lineaire vergelijking met de balans methode.

Dat blijkt ook zo te zijn. Ik zie leerlingen er relatief makkelijk doorheen gaan, maar ik zie ook leerlingen worstelen. Dat is deels vanwege de nieuwe werkvorm die ze nog onbekend is. Voor hen hebben we samen nog een vergelijking op het bord gemaakt. Daarna heb ik op het bord vakjes getekend en de inhoud uitgeveegd. Toen viel het kwartje en zagen ze de gelijkenis.

Een paar leerlingen kwam ook vragen om wat extra oefenmateriaal, om er zeker van de zijn dat ze het nu ook echt snappen. Ik was superblij en verbaasd hiervan.

Aan de leerlingen ook gevraagd wat ze er van vonden. “Veel beter dan gewoon sommen uit het boek maken”. Wat ook hielp, kwamen we in gesprek achter, is dat het een heldere en afgebakende taak was. Ze ervoeren dat veel meer dat “Maak deze les opgaven 13 en 14.”

Deze vorm pas dus prima bij verwerken (retrieval practise) en minder bij als het nieuwe stof betreft. Voor de theorie van de kwadratische vergelijking oplossen komende week ga ik maar weer eens snuffelen in het boek!

Wil je al een inkijkje in alle werkvormen? Check dan de bijbehorende website:

http://www.activerende-werkvormen.nl/